Na morte de Neira Vilas
Xosé Neira Vilas morreu hoxe.
Logo de ter lido varias das súas obras, ao longo do tempo, e telo escoitado en varias alocucións, con admiración pola súa testemuña vital.
A nosa relación persoal con il centrouse no estudo que me encargaron dende a Revista Raigame da analise das ilustracións das distintas edic. de 'Memorias dun neno labrego',
libro-de-refererencia de seu da literatura galega contemporánea.
Logo da presentación en sociedade da Revista monográfica, recibín unha delicada e agradecida misiva polo meu traballo, que me emocionou polo que tiña de educada gratuitade máis alá da cortesía.
E na Feira do Libro de Monforte de Lemos, mandoume dedicada a nova edic do seu libro canónico editado por Galaxia en 2011, con debuxos do gran Xaquín Marín.
Cos recentes textos de La Región e da Real Academia Galega, relativos á que foi a súa última presenza en Ourense (Centro Cultural Deputación provincial, en setembro, da que demos conta neste medio nun post anterior) e, uns meses antes, en Santiago, cando lle foi entregada a Medalla de Ouro de Galicia.
Así resume a Real Academia Galega:
'Nado en 1928 en Vila de Cruces, emigrou a Buenos Aires en 1949, onde entrou en contacto cos intelectuais galeguistas do exilio e iniciou un intenso activismo cultural. En 1961 publicou Memorias dun neno labrego, a obra máis lida e tamén a máis traducida da literatura galega, con versións en castelán, francés, inglés, alemán ou ruso, entre outros idiomas ata chegar case á vintena. Ese mesmo ano trasladaría a súa residencia a Cuba, onde fundou en 1969 a Sección Galega do Instituto de Literatura e Lingüística, que dirixiría durante vintedous anos. En Cuba, onde viviu máis de tres décadas, desenvolveu tamén a maior parte da súa produción literaria. En 1994 regresou a Galicia xunto á súa dona, Anisia Miranda, para viviren no seu Gres natal.
O labor cultural de Neiras Vilas foi recoñecido coas distincións de doutor honoris causa pola Universidade da Coruña e pola da Habana, co Premio Crítica Española na modalidade de narrativa, o da Crítica Galega na modalidade de ensaio, a Medalla Castelao, o Pedrón de Honra ou o Premio Trasalba, entre outros galardóns' (cfr. Real Academia Galega, 24.xulllo.2015)
Xosé Neira Vilas morreu hoxe.
Logo de ter lido varias das súas obras, ao longo do tempo, e telo escoitado en varias alocucións, con admiración pola súa testemuña vital.
A nosa relación persoal con il centrouse no estudo que me encargaron dende a Revista Raigame da analise das ilustracións das distintas edic. de 'Memorias dun neno labrego',
libro-de-refererencia de seu da literatura galega contemporánea.
Logo da presentación en sociedade da Revista monográfica, recibín unha delicada e agradecida misiva polo meu traballo, que me emocionou polo que tiña de educada gratuitade máis alá da cortesía.
E na Feira do Libro de Monforte de Lemos, mandoume dedicada a nova edic do seu libro canónico editado por Galaxia en 2011, con debuxos do gran Xaquín Marín.
Cos recentes textos de La Región e da Real Academia Galega, relativos á que foi a súa última presenza en Ourense (Centro Cultural Deputación provincial, en setembro, da que demos conta neste medio nun post anterior) e, uns meses antes, en Santiago, cando lle foi entregada a Medalla de Ouro de Galicia.
 |
| A nova tempada do Foro La Región, comezou así. A foto recolle un momento final do coloquio, trala presentación polo profesor ourensán Afonso Vázquez-Monxardín, quen ixo a súa introducción en clave de laudatio en catro tempos (Gres, Argentina/Buenos Aires, Cuba/ La Habana, e Gres). Xosé Neira Vilas, presentou "Cen sementes galegas en América" , recopilación dun cento de breves biografias de emigrantes galegos que aportaron "moitas cousas ó continente", no eido "cultural, social, económico e mesmo militar". Era outono. |
Así resume a Real Academia Galega:
'Nado en 1928 en Vila de Cruces, emigrou a Buenos Aires en 1949, onde entrou en contacto cos intelectuais galeguistas do exilio e iniciou un intenso activismo cultural. En 1961 publicou Memorias dun neno labrego, a obra máis lida e tamén a máis traducida da literatura galega, con versións en castelán, francés, inglés, alemán ou ruso, entre outros idiomas ata chegar case á vintena. Ese mesmo ano trasladaría a súa residencia a Cuba, onde fundou en 1969 a Sección Galega do Instituto de Literatura e Lingüística, que dirixiría durante vintedous anos. En Cuba, onde viviu máis de tres décadas, desenvolveu tamén a maior parte da súa produción literaria. En 1994 regresou a Galicia xunto á súa dona, Anisia Miranda, para viviren no seu Gres natal.
O labor cultural de Neiras Vilas foi recoñecido coas distincións de doutor honoris causa pola Universidade da Coruña e pola da Habana, co Premio Crítica Española na modalidade de narrativa, o da Crítica Galega na modalidade de ensaio, a Medalla Castelao, o Pedrón de Honra ou o Premio Trasalba, entre outros galardóns' (cfr. Real Academia Galega, 24.xulllo.2015)
 |
| O escritor pronuncia fai o discurso: |
"… Hoxe é para min un día memorable. (...) Agradezo fondamente este alto honor. Espero merecelo. E se así non fose, aspiro humildemente a que eso ocurra no que me resta de vida e de enerxía.
Estades premiando a un xornaleiro da palabra, a un traballador das letras. Un exemigrante, coma tantos, que descubrín Galicia en América, onde estiven 43 anos. Descubrín Galicia e convertinme nun activista permanente da nosa cultura. E alí tomei en serio a miña latente vocación e fun tecendo a miña existencia con estes dous elementos: Galicia e a súa condición literaria.
A emigración galega a América foi unha sangría. Pero de rebote tróuxonos certos beneficios que xa son historia. Dende América, os emigrantes dotaron a Galicia de 317 escolas cando aquí o analfabetismo chegaba ó 72%. De América viñeron símbolos coma a nosa bandeira e o noso himno, xa centenarios. E veu a Academia da Lingua. E lavadoiros públicos. E pozos sanitarios. E monumentos... E o mausoleo de Rosalía. E a residencia de estudantes de Santiago.
Finalizáronse arreglos de igrexas e de camiños e nos planos da formación persoal, moitas máis cousas, coma a Escola Agrícola de Ribadeo, o Instituto de Cee, etc.
De América viñeron recursos para redimir foros, desempeñar leiras e sementar de casas as nosas aldeas. E miles de fillos de labregos puideron ir á Universidade.
O emigrante adquiriu unha nova visión do mundo e aínda están por estudar os aportes da emigración a esta nosa democracia. Citarei, cando menos, un: A comarcalización do territorio (…)
En canto a min, só podo dicir que publiquei ducias de libros, sempre en lingua galega, e exercín a militancia na cultura galega. Actividade que asumín sempre coma un deber e que culmina coa Fundación creada na aldea do Val do Ulla, onde vivo agora.
Moitos dos nosos emigrantes en América, xeralmente campesiños analfabetos de orixe, axudaron a crear asociacións, empresas, bancos, revistas e xornais, e algúns foron profesores, poetas e científicos, enerxía que se desenvolveu na outra banda do mar. E por unha parte fixeron o honor de espertar cara Galicia unha nación.
A todos, homes e mulleres que loitaron dende a diáspora pola dignificación e o progreso múltiple do noso país -e que os máis deles non voltaron a el-, dedico hoxe esta medalla. E tamén a dedico á memoria da miña compañeira, Anisia Miranda, que me deixou hai 6 anos.
Sempre terei presente este día e serei sempre xeneroso coa Xunta de Galicia. Moitas gracias".
Estades premiando a un xornaleiro da palabra, a un traballador das letras. Un exemigrante, coma tantos, que descubrín Galicia en América, onde estiven 43 anos. Descubrín Galicia e convertinme nun activista permanente da nosa cultura. E alí tomei en serio a miña latente vocación e fun tecendo a miña existencia con estes dous elementos: Galicia e a súa condición literaria.
A emigración galega a América foi unha sangría. Pero de rebote tróuxonos certos beneficios que xa son historia. Dende América, os emigrantes dotaron a Galicia de 317 escolas cando aquí o analfabetismo chegaba ó 72%. De América viñeron símbolos coma a nosa bandeira e o noso himno, xa centenarios. E veu a Academia da Lingua. E lavadoiros públicos. E pozos sanitarios. E monumentos... E o mausoleo de Rosalía. E a residencia de estudantes de Santiago.
Finalizáronse arreglos de igrexas e de camiños e nos planos da formación persoal, moitas máis cousas, coma a Escola Agrícola de Ribadeo, o Instituto de Cee, etc.
De América viñeron recursos para redimir foros, desempeñar leiras e sementar de casas as nosas aldeas. E miles de fillos de labregos puideron ir á Universidade.
O emigrante adquiriu unha nova visión do mundo e aínda están por estudar os aportes da emigración a esta nosa democracia. Citarei, cando menos, un: A comarcalización do territorio (…)
En canto a min, só podo dicir que publiquei ducias de libros, sempre en lingua galega, e exercín a militancia na cultura galega. Actividade que asumín sempre coma un deber e que culmina coa Fundación creada na aldea do Val do Ulla, onde vivo agora.
Moitos dos nosos emigrantes en América, xeralmente campesiños analfabetos de orixe, axudaron a crear asociacións, empresas, bancos, revistas e xornais, e algúns foron profesores, poetas e científicos, enerxía que se desenvolveu na outra banda do mar. E por unha parte fixeron o honor de espertar cara Galicia unha nación.
A todos, homes e mulleres que loitaron dende a diáspora pola dignificación e o progreso múltiple do noso país -e que os máis deles non voltaron a el-, dedico hoxe esta medalla. E tamén a dedico á memoria da miña compañeira, Anisia Miranda, que me deixou hai 6 anos.
Sempre terei presente este día e serei sempre xeneroso coa Xunta de Galicia. Moitas gracias".
Que a terra lle sexa leve. Descanse en paz.
No hay comentarios:
Publicar un comentario