miércoles, 26 de agosto de 2015

O proxecto etnográfico do Pan en Puxedo (Lobios) e o grafiteiro Mon Devane

Na aldea de Puxedo, parroquia de San Paio de Araujo / concello de Lobios, os veciños puxeron a andar unha rota etnográfica adicada á elaboración do pan. Mon Devane, grafiteiro de prestixio de Ourense, fixo catro murais nos que amosa as catro fases.





Os veciños refixeron as eiras,...


 

... e o forno comunal 
O muiño do Gavián en restauración polo voluntariado...



...e tamén están a arranxar un muiño.




A mediados de agosto Festa da Malla, e a finais a elaboración do pan... 
                   
A festa da malla




Esta fin de semana, a partires das 12.00 horas, o proceso de elaboración do pan no forno comunitario de Puxedo, na Revista Fin de Semana da TVG.
Un magnífico exemplo, que amosa o camiño para a vida no rural, 
( ou mesmo para a Vila de Cea, que se centra na producción e esquence hórreos, eiras e muiños, no tocante ao material. Logo está o principal, o espiritual do patrimonio, o inmaterial, que lles da vida...)

                                              VELAQUÍ
                  OS CATRO MURAIS TEMÁTICOS DO CICLO DO PAN ENCARGADOS 
A MON DEVANE 




lunes, 24 de agosto de 2015

Peregrinaxe a santo André de Lonxe (pola Galiza eterna).



                              Entre lecturas / 2
                                                        Publicado no diario La Región / Ourense
                              Xabier Limia de Gardón


Fun ata as terras fisterrás de Cedeira, bravías e misteriosas, peregrinando a Santo André. Foi unha camiñada longa, abofé, por vereas e as beiras das estradas. Ata Oseira, por Cea e Ponte Mandrás semellaba irmos a Santiago, e tamén ao poñer o pé en Melide, ou Sobrado, outro mosteiro do Cister. Que gusto cambiarlles o paso! O noso vai para o N.NO. Con elegancia, e refinamento. Eu sentíame un Risco facendo un camiño que inventabamos a cada paso, para dirixirmos de xeito consciente ao santuario de Santo André de Lonxe, no cabo do mundo. Como D. Vicente Risco, quen con D. Ramón Otero Pedrayo e a compaña de D. Ben-Cho-Shey (Xosé Ramón Fernández Oxea) foron noutro verán, o de 1927, por Cudeiro, Buciños, e Viana, onde fixeron noite. Saíran unha mañá, coa a fonte do Ferro seca, e Otero dirixiu o grupo dende o mapa de Fontán. O noso co Topográfico Nacional, mais co mesmo perfil de transcendencia na procura da esencia da Terra, as súas xentes, e a mirada longa...



Fixérona entre o 4 e o 12 de xullo daquel ano, e D. Ramón redactou o que matinaba sería o primeiro libro dunha serie, Peleriñaxes I, editado por Nós, 1929, que lemos na facsimilar de Ediciós do Castro, 1993. Os pro homes da Nacionalidade Galega seguiron por Monterroso, Vilalba, Lugo, As Pontes e Ortigueira. Logo de cumprimentalo santo, pasaron a Cariño e Viveiro. Os desvíos foron para xuntarse con Correa e Villar Ponte, que Noriega estaba en Vilalba. E fixérono andando, en coche de liña, barca e cabalo. Para nós era máis doado facelo a pé, por Rodeiro e A Golada, ata As Pontes. Dende aquí, ata Teixido, xa fomos nas súas pegadas. A travesía polas abas da dorsal central do Antigo Reino de Galicia levounos dende o 2 ata o 6. Sabedor da verdade que atravesa as épocas, que a santo André hai que visitalo de vivo, para non ter que facelo de morto en figura de cobra ou lagarto, angueira que levamos feita. Mais percorrer camiños e estradas serve para decatarmos do país real. Vimos árbores e leiras, con homes e mulleres falamos. Co monxe Luís, que nos agardaba en Oseira, compartimos a tarde, e o coro; e chamei ao amigo Toño Fidalgo Santamariña natural das terras de Sobrado, daquela de visita en Tours. Agora os seus restos repousan en San Francisco, preto de D. Ramón, e D. Ben-Cho-Shey.


Demos en camiñar a Teixido por espiritualidade, fuxindo do snobismo de seren deportistas ou, aínda peor, turistas, sentimento co que coincido con Risco. Atento á natureza, e á historia que ven antes da historia. Alí, sentado aos pés do santuario, na Capelada, a carón do mar, vin o cemiterio, co teixo, a árbore da morte. Os tres días ata Sobrado foron de iniciación como peregrino a santo André, derrota nord-noroeste, entre a Polar e o setestrelo.


Pois con Pessoa,Chega un momento en que é necesario abandonar as roupas usadas e esquencer os camiños que nos levan aos mesmos lugares. É o momento da travesía. E se non ousamos emprendela, nos teremos quedado para sempre ao marxe de nós mesmos’. Doutra volta haberemos pasar dende Mondoñedo a Teixido. Por alí andan Armando Requeixo e Ramón Loureiro...


sábado, 22 de agosto de 2015

Salomé Fernández en A Fábrica


Estuve en Allariz para ver la exposición de Salomé Fernández Senra.

Las hijas de la pintora sirvieron de modelo








En el salón municipal A Fábrica, Salomé Fernández está mostrando en esta quincena de agosto un elenco de su pintura intimista, muchachas al borde del mar y pájaros recortados en el crepúsculo, que destacan entre otros ejercicios de estilo.

Las lecciones de técnica del buen maestro hiperrealista al óleo que es Manuel Vidal se notan. Mas, por su madurez, es tiempo de comenzar a volar...








Otro de sus saberes ofrece desde las ropas tradicionales gallegas, ámbito textil que acompaña con acuarelas al seco en didáctica presencia. Los colocación de los maniquís, cerca de la pared, no permite contemplar, rodeándolos, el gran trabajo de recuperación del lino y azabache de las vestimentas. Las acuarelas acompañaron  una carpeta editada por la Deputación Provincial en 2014 que con el título de 'A indumentaria tradicional galega. O traxe feminino' ilustró la artista, con introducción de Clodio Glez. Pérez. Una propuesta pedagóxica de 'mariquiñas'.

Es, con todo, un camino que la autora debería seguir desarrollando y presentando en salas de otros Concellos, como los de Celanova, Amoeiro o Cea.



jueves, 20 de agosto de 2015

Manuel Vidal

Posado diante dun dos seus máis coñecidos, un verdadeiro exercicio de estilo: eis a minuciosa reproducción dun anaco de vida, a partir da reproducción fotográfica in situ. Mágoa da época en que o facía à plein air, na que a captación da cor coa luz nas formas da natureza lle daban ese plus de vida. A vibración do tempo...


Nesta outra, o pintor e restaurador, diante doutro dos seus cadros, neste caso una obra 'de tema'. Así nesta comparativa que nos permite descubrir cómo a súa técnica devala nas escenas humanas, que quedan cosificadas, tal que fosen estáticas. Iste é o seu campo, en verdade, polo seu manexo (dominio) das formas. Mais a vida propende ao dinamismo...

Ámbalas dúas da última exposición no Museo Municipal de Ourense, o pasado ano.

 

sábado, 15 de agosto de 2015

Dos flores en la conversación (Shitao)

Shitao (1656-1707). 



                        Dos flores en la conversación,1694



miércoles, 12 de agosto de 2015

Enfornando


f. 69. Détail
Un panadeiro que xa levaba gorro...

Livre d’Heures à l’usage de Paris,
miniatures du
                    Maître de la Chronique scandaleuse et du 
                                           Maître d’Étienne Poncher.

            [Paris, vers 1500, 162 feuillets sur parchemin à l’encre noire, bleue, rouge et or, in-8°]

Fai uns anos noutras terras semellantes ás da miña vila de Cea, oficio de mulleres, que así faenaban...

 

jueves, 6 de agosto de 2015

Gafas en el arte

Jan van Eyck (c.1390-1441). Virgen con el canónigo Joris van der Paele (1436)
 Museo Groeninge. Brujas

 


El Greco: Cardenal Fernando Niño de Guevara, ca. 1600
 







Atribuido a Juan van der Hamen. Instituto Valencia de Don Juan

Jacob Jordaens (1593-1678). Familia cantando y tocando instrumentos musicales

sábado, 1 de agosto de 2015

Los diarios de Loureiro desde Eurisaces / Chandrexa

                                       

                                   Entre Lecturas / 1
                                             Publicado no Diario La Región / Ourense
                        Xabier Limia de Gardón

La vida, dijo Emerson, consiste en lo que un hombre piensa cada día. A lo que añadió Henry Miller, en ese caso mi vida no es sino un gran intestino. Cabeza y estómago, pero, ¿y el corazón? También. En los Diarios de Ramón Loureiro (Fene, 1965), publicados en Eurisaces, la efervescente editorial de Chandrexa, hallamos anotaciones personales que nos permiten conocerle desde otros registros. Mas quedan también, visibles, sus características estilísticas, ya que las entradas, sin datar, son todas reelaboración. Así con ocasión de querer acercarse al Pedregal donde Viruco criaba palomas, comenta que estudió en el Instituto Concepción Arenal de Ferrol, junto al desaparecido estadio Manuel Rivera. Desde una idea, divaga hacia otros campos de recuerdo próximo, en asociativas sinapsis mentales. Allí, cuando vivía en las Casas de Astano, hizo atletismo, que abandona por grave enfermedad. Desde la cama siguió en la tele a Mariano Haro, cuarto en los Juegos Olímpicos de Munich, pasión transformada en reivindicación de la trayectoria del gran atleta. El tiempo en la Barriada ferrolana de San Valentín será breve al tener que regresar la familia a Sillobre: su joven madre enferma de muerte, presiente su fallecimiento. De su dolor, condensado en la tolva de su pecho, habla una imagen, la foto que tomó de su tumba, ‘cosa que jamás había hecho’. En su descargo está haber escrito ‘El lejano reino de la Vía Láctea, en el que su madre revive...


Vide Dogranaopan, sábado, 14.marzo.2015

Por los Diarios sabemos de su pasión por el papel y la tinta, y de cómo escribe a pluma en las cafeterías del centro cívico de San Pablo, El Cafeto o Caribe. Mientras, toma café negro sin azúcar, y agua con cubitos. También que le gustaría volver a ter un Madelman o saber nadar. Va hasta Pontedeume y habla con Tucho Calvo de Álvarez Torneiro, periodista al que quiere desde que compartió redacción en un diario coruñés. De sus collages Loureiro aventura que muestra el viento, imagen a la altura de aquel, Premio Nacional de Poesía. Es esta una arte que aprecia, y personifica en Luz Pozo, nonagenaria poetisa de Ribadeo a la que le unen afectos cuasi filiales. 

Idem
Otra de sus querencias es Mondoñedo, con Monseñor Cal Pardo, Simonetta, condesa Dondi dall’Orologio, la catedral y el Obispo fray Antonio de Guevara, la literatura de Cunqueiro, bálsamo en los días de melancolía,… y San Rosendo, santo al que frecuenta con la Real y Pontificia Academia Auriense-Mindoniense, de la que es miembro de número. Así le incluye en ‘La asombrosa conquista de la Isla Ballena’, obra que presentó en Compostela en la librería Follas Novas, con Javier González, y Segundo Pérez, Deán compostelano. Este habló de la búsqueda de la verdad, según Loureiro, quien trató de la ‘escritura como un camino para la intuición de lo inaprensible’. Esa honda vivencia se deja ver. La del Miller de Trópico de cáncer, lo fue tras comprender que su mundo literario era él mismo y los que le rodean. Él se inspiró en los Diarios de Anaïs Nin, con la que compartía camino; mas Loureiro los escribe para hablar consigo, y comprender ‘Las costuras del corazón’. El suyo.