A PINTURA SOCIAL DE QUESSADA, MEMORIA E TESTEMUÑA DUN TEMPO

Los labios, 1974.

ARTE ET ALIA. Xabier Limia de Gardón.

Achegarse ás obras de Xaime Quessada expostas na sala de AFunfación supón un abraiante descubrimento para os sentidos, e a sensibilidade, na altura que andamos do século XXI. O comisario José Gómez Alén quere expresar con esta escolla, centrada nas décadas dos anos sesenta e setenta do pasado século, a reacción do artista ourensán ante a opresión e a tiranía facendo súas as preocupacións e inquedanzas de diversos colectivos sociais consonte a súa ética persoal, e solidariedade.

Pop ficción, 1973.

Son as súas obras testemuña dun sentir, que toca tanto as feridas da guerra de Vietnam ou o Chile do golpe de estado do xeneral Pinochet fronte a Allende, como a represión franquista. En todas amosa o seu arte de gran porte, grandilocuente nas formas.

Protesta, 1969.

Nelas vese o seu sentido da solidariedade universal, o compromiso social de cidadán do mundo. A linguaxe formal do Pop, e os camiños da figuración de raigame expresionista, coas achegas obsesivas baseadas no Guernica picasiano, son as formas externas que peneira dende a súa síntese de grande artista. O idealismo deste no político estaba co Partido Comunista de Galicia desde 1967, uníndose tamén ao de España segundo se ten escrito, relación que mantivo uns dez anos. Mais a loita e defensa dos dereitos foi un vector constante na súa vida.

Noaia, 1964.

Serie negra

Un dos acertos indubidables desta exposición é esta achega pictórica de Quessada, máis completa que a que fixo recentemente en Ferrol. Estas obras que se expoñen no soto do edificio teñen como denominador común a loita contra a tortura e a pena de morte, e abranguen un abano temporal que vai do campo de exterminio xudeu dos nazis en Auschwitz-Birkenau ata Carabanchel, el Garrote ou Réquiem no penal de Burgos. Todas elas enmárcanse entre Vietnam e El laberinto español IV, obra de 2003 que reborda o marco cronolóxico dos vinte anos sinalados.

Laberinto español IV, 2003.

Dende a escolma dos fondos de Abanca, AFundación, e da Fundación Quessada Blanco, principalmente, con achegas dos museos municipais de Vigo e Ourense, e da Universidade de Santiago, velaquí un canto á fraternidade dende a denuncia da intolerancia. Agora que se cumpre unha década da súa morte e once anos daquela exposición nesta mesma sala co seu fillo, xa entón infelizmente falecido, botar unha ollada a súa arte permite decatarmos das súas multiformes influenzas estilísticas e técnicas transmutadas ao quesadiano modo nunha marca de seu. 

El garrote, 1971.

O fértil maxín deste proteico artista atlántico e mediterráneo era ao mesmo tempo fondamente europeo e galego de Ourense, dende a rúa Lamas Carvajal. Nos cen metros entre a sala de arte da Praza Maior e Santa Eufemia houbo un río de vida e arte que fluía da casa dos Quesada Porto, que era un mundo. 

Metamorfosis, 1969.

E nestes días nos que se escrebe que vai vir á Cidade da Cultura de Galicia ‘A derradeira lección do mestre’ de Castelao, paradigma dun tempo, estaría ben que a Fundación Quesada Blanco puidera propoñer unha exposición antolóxica súa. Quessada, pintor novelista, nas palabras de Darío Villanueva, nunca deixou de practicar o compromiso coa pintura e co seu tempo.

Vietnam, 1964.